خداوند متعال میفرماید : هرگاه دل بنده خود را بنگرم و در ان علاقه به خالص شدن در عبادتها را ببینم
اصلاح و تربیت او را خود به عهده میگیرم
بنا بر انچه که در قران و روایات مکرر بر ان تاکید و تصریح شده , نیت درست در درجه اول نیت خالص است . کار و عملی دارای نیت صالح است که فقط و فقط برای خدا و جلب رضای او باشد و نه چیز دیگری .
امام صادق (ع) :
عمل خالص ان است که با انجام ان نمی خواهی هیچ کس جز خدا , از تو ستایش کند
مثل اینکه انسان روزه بگیرد اما قصد لاغر شدن هم داشته باشد یا زیارت اهل بیت برود ولی تفریح و رفع خستگی هم مد نظرش باشد یا در وضو و غسل , نیت خنک شدن و پاکیزگی هم بکند .
باید توجه داشت که اخلاص درجه و مراتب دارد , مانند طلا که عیار مختلفی دارد و هرچه عیارش بالاتر برود , خلوصش بیشتر است.
در نتیجه هرچه خلوص کار ما کمتر باشد ثواب و خوبی ان عمل نزد خدا کمتر میشود .
یکی از جلوه های بندگی اهل بیت خلوص نیتی بوده که در همه کارها و رفتارهایشان ظهور و بروز داشته است . نمونه قرانی و بارز ان ماجرای مریض شدن امام حسن (ع) و امام حسین (ع) و نذر نمودن پیامبر برای سلامتی ایشان است که در سوره انسان به ان پرداخته شده
پیامبر نظر کردند که اگر بیماری فرزندانشان خوب شد همه با هم سه روز روزه بگیرند. روز اول که روزه گرفتند مسکینی در خانه علی (ع) را زد . اهل بیت چند تکه نانای را که برای افطار و سحر اماده کرده بودند به او دادند و خود با اب افطار و سحر نمودند.
روز دوم هم یتیمی امد و همین قضیه تکرار شد و روز سوم که اوضاع سخت تر شده بود , اسیری غیر مسلمان امد و درخواست کمک کرد که باز اهل بیت افطار خود را به اسیر دادند و با اب افطاز نمدند .
بعد از این قضیه سوره انسان نازل شد که در ان از قول اهل بیت چنین نقل مینماید :
ما شما را فقط به خاطر ذات خدا غذا میدهیم [و] هیچ پاداشی و سپاس گزاری از شما نمی خواهیم .
یا در هنگامی که حضرت علی (ع) بر جنگجوی نام اور عرب , عمروبن عبدود پیروز شد اول بر سینه او نشست تا او را بکشد , اما این کار را نکرد و بلند شد دور میدان قدم زد , بعد او را کشت . مسلمانان به انتقاد پرداختند و حذیفه بن یمان اقدام امیرامومنین را خطا خواند .
پیمامبر فرموند : حذیفه ارام باش علی علت این کار را بیان خواهد کرد .
وقتی رسول خدا علت خود داری را در ابتدای امر جویا شد , حضرت پاسخ داد :
عمرو , به مادرم ناسزا گفت و بر صورتم اب دهان انداخت . ترسیدم مبادا او را به خاطر خودم بکشم . از این رو رهایش کردم تا خشمم فرو نشیند سپس او را به خاطر رضای خدا کشتم .
پیامبر اکرم (ص) : خداوند متعال میفرماید : اخلاص سری از اسرار من است که در قلب بنده ای که دوستش داشته باشم قرار میدهم.
امام حسن عسکری (ع) : اگر همه دنیا را یک لقمه کنم و در دهان کسی که خالصانه خدا را عبادت میکند بگذارم باز خود را در حق او مقصر میدانم.
خداوند متعال عملی را مپذیرد که فقط برای او باشد حتی اکر ذره ای ناخالصی و ریا در ان باشد ان را نمیپذیرد . هر عملی که خالص نباشد بی فایده است .
در روایت امده فرشتگان که مامور ثبت اعمال ما هستند اعمال خوب بنده ای را با خوشحالی بالا میبرند تا اینکه همه مراحل را طی میکنند و پیشگاه حضرت حق می رسند . ان گاه در نزد خدا شهادت میدهند که فلان بنده تو عمل خوبی انجام داد . حضرت حق میفرماید : شما ظاهر اعمال بنده من را دیدید و حفظ کردید اما من بر دل او اگاه هستم . او با این عمل مرا قصد نکرد . پس لعنت من بر او باد . پس ملائکه هم میگویند : لعتن تو و لعنت ما بر او باد .
رسول خدا میفرماید : چنانچه بنده ای 40 روز خود را برای خدا خالص گرداند , خداوند متعال چشمه های حکمت را از قلبش بر زبانش جاری می گرداند.
پیامبر اکرم (ص) :
خداوند متعال میفرماید : هرگاه دل بنده خود را بنگرم و در ان علاقه به خالص شدن در عبادتها را ببینم , اصلاح و تربیت او را خود به عهده میگیرم .
نکته زیبای ابن حدیث این است که نفرمود : اگر در دل بنده خود اخلاص را ببینم اصلاحش را خود به عهده میگیرم ; بلکه فرمود : اگر در دل او علاقه به اخلاص را ببینم , تدبیر و تربیتش را به عهده خواهم گرفت .
تو بندگی به طریقت به شرط مزد نکن که خواجه خود روش بنده پروری داند
